Opinie: Android moet blijven groeien om HarmonyOS voor te blijven

Android als koploper

Android is sinds zijn bestaan behoorlijk gegroeid. In mei werd nog bekend dat er wereldwijd zo’n 2,5 miljard actieve Android-apparaten zijn. Daarmee heeft wereldwijd één op de drie mensen een telefoon met Android. Uiteraard is er een grote groep wereldwijd zonder een smartphone, maar dat aandeel wordt steeds kleiner. In opkomende markten, waaronder India, is er nog wel veel vraag naar ‘feature phones’ – oftewel telefoons die alleen kunnen bellen en sms’en. Dat heeft ook zo zijn eigen redenen, zo is de internetverbinding in deze regionen veel minder betrouwbaar. Als je enkel mensen meerekent die smartphones gebruiken, dan ligt deze verhouding wereldwijd weer geheel overhoop.

Android heeft altijd problemen gehad met ‘versplintering’.

Wat betreft Apple, die zegt wereldwijd zo’n 1,4 miljard actieve gebruikers te hebben. Dat cijfer is te algemeen om een vergelijking te kunnen trekken met Android, gezien alle Apple-apparaten binnen dit cijfer vallen. Je kan in elk geval stellen dat het aantal gebruikers van iOS een stuk lager ligt. Dat is ook door te trekken naar andere besturingssystemen, waaronder KaiOS. BlackBerry moest met zijn OS moest al eerder het veld ruimen voor de twee grootmachten. Sindsdien is het stil gebleven om opties die met Android en iOS kunnen concurreren. Zowel Google als Huawei werken aan een vergelijkbaar concept: besturingssystemen met een microkernel. Kan dat werkelijk een succesverhaal vormen?

HarmonyOS

Huawei zit in een lastig parket sinds de handelsblokkade van de Amerikaanse overheid actief is. Door de blokkade kan Huawei immers niet met Google – als Amerikaanse eigenaar van Android – werken bij de ontwikkeling van nieuwe Android-versies. Voor eindgebruikers zou het kunnen betekenen dat de Play Store niet mag worden meegeleverd. Dat zou een ware ramp zijn, gezien veel gebruikers op diensten zoals YouTube en de Play Store vertrouwen in het dagelijks leven. In het geval dat zo’n blokkade daadwerkelijk volgt, moest Huawei een antwoord hebben: HarmonyOS.

Er zijn al veel woorden over getypt op Androidworld, maar veel weten we er eigenlijk nog altijd niet over. Op vrijdagochtend verscheen HarmonyOS – eerder bekend als ArkOS en HongMeng – groots in het nieuws. Huawei liet tijdens HDC 2019 (Huawei Developer Conference) immers weten dat het zijn eigen besturingssysteem gereed heeft. Het bedrijf zou direct kunnen schakelen, maar heeft nog wel de voorkeur om met Android te blijven werken. Het is in China een serieuze strategie, want Huawei zal daar zijn eigen besturingssysteem later dit jaar beschikbaar stellen voor het brede publiek, een Europese uitrol volgt later.

Huawei kondigde HarmonyOS aan tijdens de HDC in 2019.

Voor Huawei en Honor – het dochterbedrijf van Huawei – kan HarmonyOS de perfecte optie zijn om naar over de stappen als Android geen optie meer is. Het voordeel van Harmony is zijn opbouw, het zou immers op vrijwel elk apparaat kunnen werken. Dat heeft te maken met de microkernel waar de andere onderdelen – zoals het uiterlijk – op geplaatst worden. Op die manier hoeft Huawei enkel het uiterlijk per apparaat aan te passen, maar lopen de onderhuidse wijzigingen op elk apparaat gelijk. In de optiek van de eindgebruiker kan het betekenen dat elk apparaat in huis HarmonyOS kan draaien.

Honor heeft dat op zaterdag in de praktijk gebracht met de Honor Vision-televisie, de eerste tv van de Chinese fabrikant, en tevens het eerste apparaat voorzien van HarmonyOS. Voorlopig hoef je nog maar weinig van deze televisie (in Europa) te verwachten, gezien deze aan het einde van 2019 op de Chinese markt wordt ingezet. Huawei gaf tegenover Androidworld aan dat HarmonyOS in Europa al gezien mag worden als Plan B. Ze zullen het dus blijven inzetten tot Android niet meer is toegestaan. Er is ook nog ruimte om te evolueren, zo schrijft Huawei: “In de komende drie jaar wordt HarmonyOS geoptimaliseerd (…) op een breder scala aan slimme apparaten, waaronder wearables.”

Google Fuchsia

Google werkt aan een vergelijkbaar project, maar zegt daar het liefst zo min mogelijk over. Fuchsia is Googles eigen besturingssysteem met een eigen microkernel om af te kunnen stappen van de Linux-kernel van Android. De zoekgigant is er de afgelopen jaren telkens stil over gebleven, wat verrassend is gezien het een toekomst kan vormen voor Android-telefoons, Chromebooks, laptops alsook IoT-apparatuur. In 2016 verschenen de eerste geruchten: Fuchsia was toentertijd voor het eerst op een telefoon te installeren. Veel was er niet te zien, anders dan een statische interface van eind 2017.

Fuchsia verscheen eerst als een statische interface (uit 2017).

Toen er in 2018 plots beelden opdoken van een Chromebook met Fuchsia OS vroeg iedereen zich af of het einde van Android nabij was. Google was snel met het bevestigen dat Android voorlopig nog boven water zou blijven, in elk geval voor de komende vijf jaar. Dat geeft de zoekgigant uiteraard de ruimte om onder de radar aan het project te blijven werken. Flutter, de schrijftaal van Google om apps voor zowel Android, iOS en Fuchsia OS te ontwikkelen, is een belangrijke stap voor Fuchsia. Als de Android-ontwikkelaar afstapt van Linux/Java, heeft het immers een nieuwe schrijftaal nodig.

Fuchsia is door de jaren behoorlijk gewijzigd en draait nu ook op Chromebooks.

Dat je met Flutter-apps voor verschillende platformen kan ontwikkelen, geeft wel aan welke kant de zoekgigant op gaat met Fuchsia: een modulaire opbouw. Met een schrijftaal voor veel apparaten is het voor ontwikkelaars makkelijker om nieuwe apps te bouwen. Huawei werkt op dezelfde manier: met één schrijftaal voor HarmonyOS, kunnen ontwikkelaars apps maken voor alle apparaten, van de koelkast tot een laptop. Dat maakt het voor ontwikkelaars ook makkelijker om meer (nieuwe) platformen te betreden en daarbij meerdere apparaatgroepen te ondersteunen. Of het in de praktijk ook zo gemakkelijk zal werken, blijft voor mij een vraagteken – het is, wat mij betreft, wel een goede eerste stap voor een nieuw platform.

Is er wel ruimte?

Zoals we hebben gezien met opkomende besturingssystemen, is het lastig om ruimte te winnen. Er zijn meestal maar weinig fabrikanten die zich geroepen voelen voor de (grote) stap. Het is immers een stap in het diepe zonder de uitkomst te weten. Ook voor Huawei en Google zal het lastig zijn om in te schatten hoe goed een nieuw besturingssysteem zal draaien. Toch is het voor de twee partijen iets gemakkelijker om ruimte te creëren en hun besturingssystemen te laten groeien. Om maar te starten met Huawei’s HarmonyOS – in een woord kan je alvast een groeimarkt vaststellen: China.

Dat is voor Huawei het magische woord. Want, zo hebben we de afgelopen weken gezien, als het minder goed gaat buiten China – weet Huawei in China juist te groeien. Het bedrijf heeft aldaar zo’n groot bereik, dat de uitrol van HarmonyOS aldaar geen probleem op zal leveren. Daarnaast is het in China al jaren actief zonder de Play Store, waardoor de omschakeling van Android gemakkelijker zal zijn. Voor ons Europeanen een positief pad, want dat kan een verbetering van Harmony versnellen. Er zullen – vooral gezien het een eerste generatie-OS is – voldoende problemen zijn om op te lossen. Als het in Europa toekomt, is de kans daardoor groter dat het besturingssysteem vlekkeloos werkt.

Huawei’s App Gallery moet concurreren met de sterkere Play Store.

Dat is voor de kritische Europese klant zeer belangrijk om het project een kans van slagen te geven. Dat geldt ook voor de hoeveelheid beschikbare apps. Is dat niet op peil? Dan is de kans dat Huawei zijn besturingssysteem succesvol aan de man te brengen vrij klein. Voor Google is dat niet anders: een besturingssysteem valt of staat bij de aantallen beschikbare applicaties. Huawei heeft wel zijn belofte gedaan om app-ontwikkelaars te steunen om apps naar HarmonyOS te brengen. Dat is al een stap in de juiste richting om zijn OS op de kaart te zetten, nu moeten ontwikkelaars nog wel bijten.

Om op de vraag terug te komen: is er nog wel ruimte? Die vraag is erg lastig te beantwoorden. Wat mij betreft is er zeker ruimte voor een derde grootmacht (Harmony of Fuchsia) naast Android en iOS. Er is maar weinig concurrentie om de industrie echt op te jagen. Wat betreft smartphonefabrikanten is er enorm veel te kiezen, maar wat betreft platformen is er de laatste jaren maar weinig gebeurd. Android is nog altijd erg fijn, maar een sprankje meer… Concurrentie-oorlog gaat er bij mij dus wel in. Chrome OS is ook toegetreden in een tijd waarin er ‘maar weinig ruimte’ was, en is nu toch vrij succesvol geworden.

Google: er is concurrentie

Of Huawei op de lange termijn Android in kan halen… dat waarschijnlijk niet. Toch is het goed om te zien dat er nog een concurrent op kan staan – en niet zomaar een, maar juist de fabrikant die Apple en Samsung levend op gaat eten, wat betreft wereldwijde smartphoneverkopen. Dat is voor jou en mij ook fijn, want het brengt leven in de tent. Uiteraard zou Google willen zien dat Huawei het plan niet hoeft door te voeren. Tegelijkertijd zet zo’n project druk op Google om bijvoorbeeld Fuchsia om toch eens uit de grond te knallen. Ook Android voelt druk, omdat het zich zal moeten bewijzen tegenover de Chinese tegenstander. Eindelijk, want dat zou kunnen resulteren in het einde van de huidige ‘monopoliepositie’ van Google.

De kans wordt dan ook steeds groter dat Google iets nieuws moet laten zien. Ik hoop enkel dat ze Fuchsia OS niet gaan overhaasten om als tweede een ‘nieuw’ microkernel-OS te realiseren. Toch heb ik veel hoop voor Fuchsia. Het zou de machtspositie van Google weliswaar kunnen versterken, het zou ook een positieve stap kunnen zijn voor de ‘verbonden wereld’. Als alles op één platform draait, is er (veel) meer geld en tijd voor de ontwikkeling van zo’n besturingssysteem. Niet alleen functioneel, maar ook het beveiligingsfront zou daarbij gebaat zijn. Hoe kijk jij ernaar? Zie jij het als winst voor de mobiele industrie? Of was het beter geweest als de twee besturingssystemen, met een microkernel, nooit het levenslicht hadden gezien?

Huawei Harmony OS officieel: het antwoord op Android is hier

Lees verder