Gezichtsherkenning uitgelegd: hoe werkt het en wat met privacy?

Jelle Passchier
Jelle Passchier
9 november 2021, 9:11
4 min leestijd
Gezichtsherkenning uitgelegd: hoe werkt het en wat met privacy?

Lees verder na de advertentie.

Meta maakte vorige week bekend dat het niet langer gezichtsherkenning wil toepassen in Facebook. Het bedrijf kreeg ernstige kritiek omdat privacyregels ontbreken. Nu schuift het bedrijf eigen regels naar voren.  Maar wat zijn de algemene regels rondom gezichtsherkenningssoftware, hoe gaat Meta hiermee om en hoe werkt gezichtsherkenning precies?

Gezichtsherkenning en Meta

Afgelopen week kwamen we met het nieuws dat Meta besloten had om te stoppen met de automatische gezichtsherkenningssoftware in Facebook. Vooral het ontbreken van duidelijke en goede privacyregels gaf het bedrijf als een van de hoofdredenen aan. 

Een dag later kwam Meta echter met de mededeling dat het nog wel doorgaat met de gezichtsherkenningssoftware voor de metaverse, nu echter wel met duidelijke (eigen) regels. 

Verschillende benaderingen

Voordat we het verder over de  regels omtrent het gebruik van gezichtsherkenningssoftware hebben, is het handig om eerst te weten wat het is en hoe het precies werkt. En om meteen een kleine disclaimer te plaatsen: er zijn heel veel softwareprogramma’s rondom gezichtsherkenning en het is onmogelijk om deze allemaal te bespreken. Onder andere Facebook, IBM, Microsoft, Amazon en nog tal van andere bedrijven hebben namelijk software gemaakt die gezichten kan herkennen. Deze werken allemaal net even anders en daarom leggen we uit waar de werking op neerkomt.

Zo werkt het

Alle programma’s rondom gezichtsherkenning draaien om drie dingen: : algoritmes, algoritmes en algoritmes. Deze algoritmes kijken naar de kenmerken van een gezicht en delen deze op in verschillende delen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de grootte van de pupil, de afstand tussen de ogen, of nog preciezer de grootte van de uiteinden van de wenkbrauwen of lippen. Al deze delen van een gezicht krijgen een (unieke) code. Met al deze codes aan elkaar heeft het algoritme een gezicht ‘gemaakt’. Deze kenmerken van een gezicht worden vervolgens opgeslagen in een database.

Een voorbeeld van hoe een algoritme ‘aan de slag gaat’. Herkent jouw algoritme deze persoon?

Om even terug te komen op Facebook en Meta. Ook hun algoritmes delen gezichten op in verschillende kenmerken en leggen deze vast in een database. Met deze informatie kan Facebook heel gemakkelijk mensen herkennen. Hierdoor is het bijvoorbeeld mogelijk om mensen in foto’s te taggen, om foto’s te vinden waarin jij voorkomt of om een melding te krijgen als iemand een foto plaatst waar jij op blijkt te staan. 

Regels en wetgeving

Een van de redenen van Meta om te stoppen met de automatische gezichtsherkenningssoftware is het ontbreken van duidelijke regels rondom het gebruik hiervan. Het bedrijf heeft nu zelf maar regels opgesteld en zegt de privacy, transparantie en controle te behouden en de software openbaar te maken. Microsoft, Google en IBM hebben ook al meerdere malen aan de alarmbel getrokken als het gaat om de privacyregelgeving rondom het gebruik van de software. Vooral in de Verenigde Staten ontbreekt het volgens hen aan duidelijke wetten. 

Maar ook Europa en ons eigen land heeft moeite met het opstellen van regels. Er moet namelijk steeds de afweging gemaakt worden tussen privacy enerzijds en het bestrijden van bijvoorbeeld misdaad anderzijds. Afgelopen april kwam de Europese Commissie echter wel met een wetvoorstel. In deze ‘Wet kunstmatige intelligentie’ wordt gesteld dat biometrische identificatie alleen gebruikt mag worden in ‘uitzonderlijke situaties’. Ook de AVG, de Algemene verordening gegevensbescherming van Nederland, stelt dat je alleen in uitzonderlijke gevallen camera’s met gezichtsherkenning mag inzetten.

Vage taal

Veel experts en ook de EDPB of European Data Protection Board, bestaande uit privacytoezichthouders van alle Europese Unie-landen, vinden het wetvoorstel echter onvoldoende. Zij stellen dat gezichtsherkenning teveel risico’s met zich meebrengt om gebruikt te worden. Ook stellen zij dat er in het wetvoorstel teveel ‘open ruimte’ bestaat. Ze vragen zich tevens af hoe er getoetst gaat worden wat wel en wat niet een uitzonderlijk situatie is. Als laatst zeggen zij dat de dataverwerking van de algoritmes niet goed genoeg beschermd is, en dat het onduidelijk is over hoe om te gaan met data van niet Europese landen en bedrijven.  

Toepassing

Kortom: het hoofdstuk rondom gezichtsherkenningssoftware is nog lang niet afgesloten. De afweging tussen het bestrijden van onder andere de misdaad aan de ene kant en privacy aan de andere kant is een vraagstuk die al jaren speelt, zowel landelijk als mondiaal.

Tegelijkertijd komen er wel steeds meer bedrijven op de markt die gezichtsherkenning willen toepassen. In Moskou kunnen de toegangspoorten van de metro bijvoorbeeld jouw gezicht scannen en hiermee willen ze het mogelijk maken dat het kopen van een kaartje niet meer nodig is. Je gezicht is dan ook namelijk gekoppeld aan je bankrekening. Super snel de metro in lopen dus. Het gebruik van de software maakt veel dingen dus ook sneller en gemakkelijker en brengt dus ook voordelen met zich mee. Hoe het verhaal dan ook gaat aflopen? We houden het in de gaten. 

Denk jij dat je helemaal niets te verbergen hebt online? Denk dan maar anders. Wat vind jij? Wil je graag overal gezichtsherkenning omdat het dingen gemakkelijker en sneller kan maken? Of zie je de gevaren van de software in en ben je het liever kwijt dan rijk? Laat het ons weten in de reacties onder dit artikel.

Lees meer over

Op de hoogte blijven?

Volg Androidworld nu ook op WhatsApp

Download de nieuwe Androidworld-app!