Samsung 2025? Maak nu kans op een Music Frame t.w.v. €449!

Opinie: Fairphone is eerlijk voor arbeider en planeet, niet voor gebruikers

Sebastien Marien
Sebastien Marien
28 augustus 2020, 20:00
8 min leestijd
Opinie: Fairphone is eerlijk voor arbeider en planeet, niet voor gebruikers

Lees verder na de advertentie.

De missie van Fairphone

Fairphone is een Nederlands bedrijf met een missie. Gemiddeld gooien we een telefoon na 2,5 jaar weg en dat is veel te vroeg, met tonnen afval tot gevolg. Dat leidt dan weer tot het grote maatschappelijke probleem dat ‘e-waste’ heet. Volgens Fairphone vervangen we in de eerste plaats onze telefoons om de verkeerde redenen. Misschien vinden we de huidige camera niet goed genoeg of missen we de laatste versie-update? Dat wil nog niet zeggen dat alle andere onderdelen eraan moeten, en daarom zijn alle telefoons van het merk zelf te repareren. Je kan losse onderdelen of ‘modules’ aanschaffen op de website van het bedrijf.

Anderzijds is er ook een onethisch aspect verbonden aan de smartphone-industrie. Arbeiders werken voor vele uren in Chinese fabrieken in ruil voor een loon dat volgens Fairphone te laag is, en ze werken daarnaast in slechte omstandigheden in de mijnen waar ze grondstoffen inwinnen die voor de onderdelen van onze telefoons worden gebruikt. Fairphone geeft daarom arbeiders in de fabrieken per geproduceerd toestel een bonus en het helpt ook om de werkomstandigheden in de mijnen te verbeteren.

Fairphone geeft de arbeiders in smartphonefabrieken een bonus per geproduceerd toestel

Dat doet het Amsterdamse bedrijf omdat het koste wat kost aan de smartphone-industrie en de consument wil tonen dat je én ethische keuzes kan maken, én commercieel succesvol kan zijn. Dat zei CEO Eva Gouwens van Fairphone recent tijdens een lanceringsevenement. Je kan die visie alleen maar toejuichen, en het zijn de grootse spelers in de markt die in feite de grootse bijdrage zouden moeten leveren om de smartphone-industrie en het consumentengedrag de goede richting uit te duwen.

Teleurstelling verbergen

Ondanks die mooie waarden waar Fairphone voor staat, kon ik vandaag mijn teleurstelling omtrent de nieuwe Fairphone 3 Plus (kostprijs: 470 euro) maar moeilijk verbergen. Oké, Fairphone was tijdens het lanceringsevenement al helemaal klaar om mogelijke kritiek vaardig van zich af te slaan. Alle verbeteringen van de nieuwe telefoon bestaan uit modules die ook netjes compatibel zijn met het oude toestel. Zo creëren ze voor consumenten niet meteen een reden om hun oude Fairphone te vervangen. Da’s goed gedaan. Verder bestaat met materiaal van de nieuwe telefoon voor 40 procent uit gerecyclede plastic flessen, ten opzichte van de 9 procent bij de Fairphone 3. Een mooie realisatie.

Alleen, waarom is deze telefoon op technisch vlak toch zo teleurstellend? Fairphone komt met een nieuwe achterkant, een verbeterde cameramodule met een 48 MP camera en verbeterd geluid bij telefoongesprekken. Daarnaast behoudt Fairphone 3 Plus dezelfde Qualcomm Snapdragon 662-processor  uit 2018 met 4 GB RAM. De Snapdragon 662 is een chipset uit het lage prijssegment.

De FairPhone 3 Plus

De kip, het ei en de smartphone-industrie

Houd dat laatste even in het achterhoofd, memoriseer het goed, en laat ons even kijken naar de uitstekende Nexus 5X uit 2015. Dat toestel verscheen met 2 GB RAM, en in die tijd zou bijna iedereen je gezegd hebben dat die hoeveelheid werkgeheugen prima volstaat om Android vlot te laten werken. Vandaag is 2 GB wel erg op het nippertje als je een goede smartphone-ervaring wil, en we zien het nu alleen bij een budgettoestel zoals de Realme C11 die voor 99 euro te koop is.

De meeste smartphonefabrikanten beseffen dat zelfs 4 GB RAM op termijn op de schop gaat, en een moderne budgettelefoon zoals de Alcatel 3X 2020 komt daarom met zowel 4 GB RAM als een tweede model met 6 GB. Die tweede kan je voor een kleine meerprijs kopen en het verzekert dat je telefoon wat meer klaar is voor de toekomst. Ik merk daarnaast ook vandaag al op de Pixel 3 XL dat 4 GB gewoon niet altijd volstaat.

De Alcatel 3X 2020 komt met 6 GB RAM voor 189 euro

De oorzaak van die die evolutie, is dat het Android-ecosysteem niet blijft stilstaan. Appontwikkelaars hebben gemiddeld meer RAM op toestellen ter beschikking, en daarom gaan apps ook meer werkgeheugen gebruiken om een vlottere ervaring mogelijk te maken. Het is zoals een ‘kip of ei’-verhaal, maar wat zeker is, is dat de industrie erop voorzien is dat telefoons met steeds sterkere prestaties op de markt verschijnen.

Zeven magere jaren

Terug naar Fairphone, waar de hoeveelheid RAM en de chipset juist een van de aspecten van hun telefoons zijn waar je geen modules voor hebt. Je kan de prestaties van je telefoon dus onmogelijk upgraden. Hoe gaat de Fairphone 3 Plus eruit zien na vijf jaar met zijn 4 GB RAM in combinatie met de Snapdragon 662 als de Pixel 3 XL met zijn high-end Snapdragon 845-chipset al de eerste negatieve tekenen vertoont? Wat doen consumenten met telefoons die te traag werken? Juist ja, vervangen.

Fairphone onderstreept de voordelen wanneer je de Fairphone 3 gedurende vijf jaar gebruikt

Maar vijf jaar, dat is wel heel lang, niet? Het is inderdaad al best lang voor een krachtige telefoon, maar dan vooral omdat je de accu’s van moderne smartphones niet meer eenvoudig zelf kan vervangen. De Fairphone 3 en 3 Plus hebben dat probleem niet, maar de levensduur van deze toestellen is dan weer niet zeker omdat de prestaties al van bij het begin op het randje balanceren. Toch zeker als je een aangename gebruikerservaring wil. Toch zegt Fairphone trots dat gebruikers van de Fairphone 3 hun CO2-uitstoot verlagen met 28 procent als ze de telefoon voor vijf jaar lang gebruiken. Sterker nog, ze verminder hun uitstoot met 42 procent als ze de telefoon zeven jaar gebruiken. Zeven… Volle… Jaren met een Snapdragon 662 en 4 GB RAM. Dat zijn zeven magere jaren zoals de Bijbel het vertolkt.

De Fairphone 3 Plus behoudt het design van zijn voorganger en modules zijn voor beide compatibel

Foute keuzes

Fairphone heeft voor alle duidelijkheid geen fout gemaakt met de nieuwe Fairphone 3 Plus, want die fout is al begonnen met de Fairphone 3, dat is nu erg duidelijk. Dat toestel verscheen namelijk met de toen één jaar oude budgetprocessor, 4 GB RAM, een enkele camera achterop en een design met duidelijke schermranden. Die laatste keuze heeft overigens ook te maken met het feit dat de telefoon modulair moet zijn, waardoor het moeilijker wordt om de schermranden te verbergen. De Fairphone 3 was dus niet meteen erg ‘futureproof’ en Fairphone bouwt nu dus noodgedwongen verder op dat concept.

Het bedrijf kreeg ook vanuit de community het terechte verzoek om de cameraprestaties te verbeteren – nog zo’n reden waarom consumenten een telefoon vervangen – en dus kwam er een nieuwe 48 MP-sensor met de Fairphone 3 Plus, die ook werkt met de oude telefoon. Eén enkele sensor, want er was geen plaats in de behuizing voor meer camera’s. Jammer. De huidige sensor is al 13 procent groter dan zijn voorganger, en dat was volgens het bedrijf al een uitdaging. Je kan Fairphone’s keuze voor de camera van de originele Fairphone 3 maar moeilijk verantwoorden vanuit een technisch perspectief, want dat kan je alleen als je Google bent en dus beeldverwerking meesterlijk kan optimaliseren.

De ruimte voor de camera op de Fairphone 3 zorgt voor beperkingen

Softwarebeleid

Een laatste hekel punt is het updatebeleid van Fairphone, ofwel een andere reden waarom mensen hun telefoons vervangen. De Fairphone 3 Plus komt nu met Android Pie, maar na een jaar draait de originele Fairphone 3 nog steeds op Android 9 Pie. Fairphone maakt wel bekend dat de telefoon in september de Android 10-update krijgt, maar dat is wel erg laat als je weet dat het merk maar ondersteuning biedt voor twee toestellen: de Fairphone 3 en de Fairphone 2. Als we even terugdenken aan smartphonebouwer Essential, dan herinneren we ons dat de Essential Phone PH1 gelijktijdig met Google een versie-update kreeg, juist omdat het bedrijf maar één toestel moet bijwerken.

De Android 10-update voor de FairPhone 3 verschijnt in september

Fairphone beoogt wel om zijn telefoon gedurende ongeveer vijf jaar van updates te voorzien, dat staat op de website te lezen, maar de woorden ‘beoogt’ en ‘ongeveer’ zijn ook niet onbelangrijk in die zin.

Op de afvalberg

Ik vind het eigenlijk oprecht jammer dat ik met zo weinig enthousiasme kan terugblikken op de nieuwe producten van een smartphonebedrijf dat zo’n mooie waarden heeft, en het gaat dan ook nog eens om een Nederlands bedrijf. Ik ben er alleen van overtuigd dat het echt wat meer had mogen zijn voor de Fairphone 3 Plus. Het bedrijf mag de lat gerust hoger leggen, want de Fairphone voelt niet als een eerlijke deal voor de gebruiker die zowel duurzaamheid als sterke prestaties hoog in het vaandel draagt.

De Fairphone 3 en de 3 Plus hebben wel als basis een Full HD-scherm

Laat ons even kijken naar wat er dan anders had gekund. Als het werkgeheugen van de telefoon toch voor vijf jaar of zelfs zeven jaar moet meegaan, dan kon Fairphone beter een stevige 8 GB of 12 GB RAM gebruiken. Dat is ook al lang geen zeldzaamheid meer in de smartphonemarkt. Het merk mist ook volledig de boot van 5G, en ik had daarom liever een nieuwe telefoon gezien die dan bijvoorbeeld met de Snapdragon 765G uitkwam, of zelfs de voordeligere Snapdragon 690 om de prijs te drukken. In dat geval kan je met veel meer vertrouwen zeggen dat de telefoon een lange toekomst heeft en niet zoals alle anderen op de afvalberg belandt. Wie echt om duurzaamheid geeft, betaalt graag die meerprijs.

Wat denk jij van de Fairphone 3 en de Fairphone 3 Plus? Sta jij wel achter de technische keuzes die het Amsterdamse bedrijf heeft gemaakt? Overweeg jij om een Fairphone te kopen of heb je al smartphone van het merk? Laat het ons weten in de reacties onderaan dit artikel.

Lees meer over

Op de hoogte blijven?

Volg Androidworld nu ook op WhatsApp

Download de nieuwe Androidworld-app!

Reacties

19

Inloggen of registreren
om een reactie achter te laten

2 september 2020, 0:03

Een schone (voor zover dat kan) versie van Android is voor sommige mensen belangrijker dan menigeen denkt. Dat is een belangrijke reden om hem wél te kopen.
Maar waar de Fairphone niet aansluit bij mijn behoeften is om behalve een camera update ook een processor-update mogelijk te maken. Ik weet dat het niet kan omdat je dan een groot deel moet vervangen, maar ik koop elke 4 jaar een andere smartphone omdat de hardware het dan niet meer aankan. En juist de 3+ is op het moment van kopen al verouderde hardware, in die zin dat als je er 5 jaar mee wilt doen je een smartphone van feitelijk 7 jaar oud hebt. Dat gaat dus niet werken mensen. En ja, een schone Android versie heeft minder RAM nodig, maar de apps zijn de boosdoener, die eisen elk jaar meer van je smartphone hardware, of je dat nu wilt of niet. Dus daarom dit jaar weer een Fairphone overslaan, en misschien bij een volgende versie (4?) wel meedoen, want ik draag ze wel een warm hart toe.

30 augustus 2020, 11:58

De Fairphone zoekt gewoon een markt op waar andere merken minder op inzetten. Het is vooral marketing. De processor en geheugen zitten op het hoofdmodule. Een upgrade naar 5G is noooit mogelijk. De processor, geheugen de camera en alle bijbehorende chips en sensoren worden grotendeels niet elders geproduceerd / ingekocht dan waar andere fabrikanten dit doen. Dus niet duurzamer, etischer. Wat overblijft is wat geleiding tussen de onderdelen en het plastic eromheen. En het modulaire zorgt ervoor dat van beide vast ook meer nodig is. (Aanname) Een vergelijkbare telefoon met eenzelfde accucapaciteit weegt ong. 20% minder. Uiteindelijk moet je het dus extra lang mee doen om duurzamer te zijn een ander merk. Consuminderen is zeker de beste oplossing. Ik twijfel of niet het omgekeerde word bereikt door het bestaan van dit merk.

30 augustus 2020, 1:54

Keuzes hebben consequenties. Als mensenrechten en klimaat activist die probeert zo goed, eerlijk en duurzaam mogelijk te leven, vond ik dat ik het aan mijn stand verplicht was om Fairphone te steunen en als ‘backer’ m mogelijk te maken.door de FP 1 als pre-order aan te schaffen. Daarom doet het me verdriet om te moeten zeggen dat het in dit soort gevallen niet genoeg is dat ‘de gedachte telt’

FP 1 voelde alsof ik een onbetaalde beta tester was. De telefoon deed het meer niet dan wel en had daarom eigenlijk mijn oude Apple iPhone 4S bij de hand. Op weg naar een betere wereld. Dus ok.. doorzetten!

Toen kwam Fairphone met de belofte dat het bedrijf van haar fouten geleerd had en het met versie 2 alles anders en vooral beter aan zou pakken. Zelfs Google was aan boord (project Ara anyone?)

De waarden waren zeker gebleven. Maar helaas werden ook dit keer de beloftes over hoe goed de telefoon het zou doen niet ingelost. Heb na 3 (!) x een nieuwe versie te hebben ontvangen heb de handdoek bijna in de ring gegooid. Zelfs mijn 1e 2 iPhones waren niet zo ‘buggy’ als deze 2 1e versies.

Als klap op de vuurpijl werd met de lancering van de Fairphone 3 de bekentenis gedaan dat FP2 eigenlijk geen goede telefoon was.

Maar de Fairphone 3 werd/was dat wel.

Ik had dit keer het geluk dat ik door het inleveren van 3 oude telefoons en een kadobon voor bijna geen geld een Fairphone 3 kon aanschaffen.

De belofte dat ik er nu wel 5 jaar mee zou kunnen doen en ook nog eens (vermoedelijk) stock android 10 zou draaien trok me over de streep. En hé 3x is scheepsrecht, toch?

Helaas blijkt het eerder een gevalletje ‘fool me once.. ‘ te zijn.

Daarnaast zijn er een aantal gedane beloftes zoals bijvoorbeeld het update en upgrade beleid (wederom) niet ingelost. Zo bijvoorbeeld Android 10 al een jaar standaard op de foon moeten staan .Volgens de klantenservice zou de FP 3 vermoedelijk met Android 10 uitkomen. Dus niet zeker..

De FP 3 waarmee ik op dit artikel reageer is al weer mijn 2e nieuwe vervanging. En de eerste apps beginnen inderdaad al zoals de journalist terecht stelt vast te lopen. Maakt de camera weer net als.de.vorige 2 versies wederom vaak geen connectie en blijft de bootloader soms weer hangen als ik de telefoon met 1% batterij oplaad.

Helaas blijft het tot nu alleen bij mooie beloftes.. Fijn dat een telefoon ethisch.en duurzaam geproduceerd wordt. Maar hoe ethisch en duurzaam is het als je een telefoon produceert die vanwege de bugs en al bij lancering achterhaalde specs binnen een jaar moet vervangen??

Mijn volgende telefoon wordt zeker geen Fairphone meer. Maar of een Shift of een Teracube!

PS

Ben oprecht verbaasd dat ik zonder haperen dit tekste heb kunnen schrijven.. Hahaha.. Zou het dan toch? 😉

29 augustus 2020, 12:13

Gaaf om hier aandacht en artikelen te lezen over een bedrijf dat duurzaam en eerlijk wil zijn, die zijn er niet zo heel.
Het artikel vind ik echter zeer matig onderbouwd. Het is ook lastig om neutraal te kijken naar specificaties en producten als je jarenlang de reclame en productinformatie gevoed krijgt van bedrijven die hele slimme mensen in dienst hebben om jou over te halen hun producten te kopen. En dan is de cultuur ook nog eens zo dat bezit status geeft.
Maar het meest jammer vind ik dat veel uitsprakenuit dit artikel niet onderbouwd zijn. Ik kan me herinneren dat er onderzoek is gedaan naar RAM geheugen, en dat meer dan 4gb onzinnig blijkt. https://www.androidauthority.com/how-much-ram-do-you-need-in-smartphone-2019-944920/ toch zonde dat dit soort referenties niet gebruikt worden om een mening te vormen.
Ook wordt er volgensmij gekeken met de blik van een tech-minnende power user terwijl de gemiddelde persoon alleen maar wil whatsappen en een fotootje wil maken.
Ik denk dat mensen soms niet beseffen hoe ze beïnvloed worden door reclame en bedrijven en de massa die altijd meer en beter wil. Ikzelf betrap me zeker ook op dit gedrag. Zo was ik laatst bijna aan het afrekenen voor een 2000€+ MacBook pro. Eigenlijk had ik dat niet nodig. En dat probeer ik me nu steeds af te vragen als ik iets wil kopen.

29 augustus 2020, 11:53

Jammer dat je hier niet bepaalde mensen kan blokkeren die eigenlijk weinig tot niks toevoegen , misschien nog eens een optie.

29 augustus 2020, 1:48

En hier zijn wij elke dag naar op zoek..

29 augustus 2020, 1:45

Dit zijn wij met z’n allen.?

29 augustus 2020, 0:52

Al die GroenLinkers die deugen ook altijd zo lekker in de grachtengordel met hun Deugtelefoon.

29 augustus 2020, 0:35

Ik hoor alleen maar onzin hier!
Wie koopt er nu zo een waardeloze phone voor zoveel geld, alleen mensen wat hier interessant lopen doen, maar stiekem iets anders kopen.

29 augustus 2020, 0:06

Iedereen weet diep van binnen dat hij niet deugt.

28 augustus 2020, 23:58

Alleen een Deugtelefoon gaat niets helpen.
Of iedereen gaat aan de Deugtelefoon of niemand.
Of iedereen gaat aan de App of niemand.
Of iedereen laat zich vaccineren of niemand.
Of iedereen denkt aan het milieu of niemand.

Maar een beetje Deugen deugt niet.

En eigenlijk willen we helemaal niet deugen, want we willen gewoon een lekker leven. En voor een gevoel van deugen koop je dan een Deugtelefoon, want dan heb je tenminste nog iets het gevoel dat je goed bezig bent.?

28 augustus 2020, 23:54

Erg interessant artikel, ook al deel ik de opinie niet helemaal. Hoe je er verder over denkt, het is wel geweldig vind ik dat zo’n bijzonder initiatief in Nederland is gehuisvest. Misschien een leuk idee om eens hier op Androidworld een item over Fairphone te maken, met interviews met de makers en dergelijke? Ik zou het graag willen lezen.

28 augustus 2020, 23:44

Fijn om hier een artikel over Fairphone te lezen! Maar mij valt wel meteen op dat dit artikel vanuit een bepaald perspectief is geschreven: het perspectief van de moderne consument, die van alles ‘meer’ en ‘beter’ wil en voor wie andere zaken ondergeschikt zijn. Er zijn ook andere consumenten. Er zijn consumenten die bewust níet voor bol.com of Amazon kiezen, omdat ze weten welke wereld er schuilgaat achter “voor 23:00 uur besteld, morgen bezorgd.” Er zijn consumenten die ervoor kiezen om geen auto te hebben, ook al betekent dat dat ze soms veel langer onderweg zijn. (Ik ben zelf zo’n BAP, een bewust autoloze persoon.) Er zijn consumenten die níet per se de modernste specs op hun phone hoeven te hebben, als daar tegenover staat dat dat de ecologische footprint ook veel lager is. Dat is de groep consumenten die in de Fairphone geïnteresseerd is. En dat is dat is een hele andere doelgroep dan de specssheetgeile mensen die hier op Androidworld dagelijks klaarkomen op berichten over nóg grotere schermen, nóg meer camera’s, nóg grotere accu’s en nóg hogere refresh rates. Het kan ook heel mooi en fijn zijn om te kiezen voor iets mínder, voor net iets langzamer. En voor onze wereld is dat misschien wel veel beter.

28 augustus 2020, 23:27

Meerdere camera’s vind ik echt een gimmick. Met mijn Pixel 3a bewijst dat voor mij in zekere zin.

En qua software beleid ben ik juist gigantisch onder de indruk van wat Fairphone met zo’n klein bedrijfje voor elkaar weet te krijgen. Vooral omdat ze de Fairphone 2 niet laten vallen. En de updates voor die telefoon heeft ze al de nodige moeite gekost, omdat Qualcomm het liet afweten. Het is voor mij een geruststellende wetenschap dat Fairphone alles in het werk stelt om hun telefoons te blijven ondersteunen. De snelheid van de updates is dan toch eigenlijk veel minder van belang.

28 augustus 2020, 23:18

Of deze specificaties duurzaam zijn, dat hangt er helemaal vanaf wat je (nu en over 6 jaar nog) met de telefoon wilt kunnen doen. Hier op androidworld willen de meeste lezers denk ik toch iets meer van hun telefoon dan de gemiddelde ontechnische smartphone gebruikers. Als jij zware apps of games op je telefoon wilt kunnen spelen, dan is deze zeker niet voor jou. Als jij altijd alles snel wilt en niet even kunt wachten om iets te laten laden, idem dito. Een appje sturen, youtube filmpje kijken en wat nieuwsartikelen lezen gaat over 6 jaar nog best lukken op dit ding. En wat hebben we nu eigenlijk echt nodig en in hoeverre zijn we gewoon verwend?

Het verbaast mij in ieder geval niet als iemand van androidworld (die dagelijks de nieuwste en snelse telefoons in handen heeft) persoonlijk iets van teleurstelling voelt bij de specificaties van dit toestel. Maar probeer het wat in perspectief te zetten.

En bedenk ook dat de meeste chinese prijsvechters een zware android skin op hun smartphone hebben zitten, terwijl Fairphone een shone android versie gebruikt waardoor het langer soepel blijft lopen.

28 augustus 2020, 23:12

Foutje, dubbel post.

28 augustus 2020, 23:03

Of de prijs eerlijk is, daarvoor zou je ook moeten kijken naar hoeveel winst het bedrijf maakt. Ik heb die cijfers niet. Maar ik denk dat dit bedrijf veel hogere kosten heeft dan de gemiddelde chinese prijsvechter. Je hebt niet alleen de kosten om alles te laten produceren op een manier die eerlijk is naar arbeiders en beter voor het milieu. Je hebt ook nog de kosten die er nu eenmaal bij komen kijken, als je een kleine smartphone maker bent. Je kunt niet zomaar zeggen: “Jij bent duurder dan die ander, dus jouw prijs is niet eerlijk.” Waarschijnlijk zou je eerder kunnen zeggen dat je voor een smartphone van de chinese prijsvechters juist geen eerlijke prijs betaalt. Ze zijn te goedkoop. Maar je kunt een smartphone van Fairphone ook als een heel ander soort product zien als een smartphone van een chinese prijsvechter. En dan is het gewoon appels met peren vergelijken.

28 augustus 2020, 22:33

Ik heb het al eerder geschreven deze week, het initiatief is geweldig maar de uitvoering is bedroevend. Als de gemiddelde consument een telefoon kan kopen met veel betere prestaties voor de helft van de prijs, dan doe je iets niet goed als “Bewust” bedrijf. Want laten we helemaal eerlijk zijn, mensen willen gewoon waar voor hun geld en interesseren zich niet hoe een telefoon gemaakt wordt. Als je dus voor bijna hetzelfde geld een Poco F2 of een OnePlus Nord kunt kopen dan moet je wel héél erg GroenLinkserig zijn om toch voor de Fairphone te kiezen.

28 augustus 2020, 22:18

Ik denk dat we collectief niet beseffen dat de prijs van een high end toestel eigenlijk niet klopt, en eigenlijk vele malen hoger moet liggen als je naar de werkelijke ecologische voetafdruk kijkt. Alleen wil niemand het dan meer kopen. In plaats daarvan buiten we mens en wereld uit om toch goedkoop een fijne smartphone ervaring te krijgen. Ik denk daarom dat Fairphone dit wel zo heeft moeten doen. Ik sta dus wel achter hun keuzes.

Maar ik zie ook wel het dilemma dat deze specs niet echt 5 jaar mee gaan met moderne apps. Zelfs Whatsapp is een log monster op een toestel van 5 jaar oud.