Zo bestrijdt Nederlands Unpluq-stickje telefoonverslaving [Exclusief]

Twee Nederlandse studenten lanceren een usb-c-stick voor je telefoon die ervoor zorgt dat je je smartphone bewuster gebruikt. Unpluq moet afleiding en telefoonverslaving tegengaan. Wij spraken met de beide studenten en hier vind je het interview.

Unpluq

Het doel van het product zit hem al helemaal in de naam: ‘Unpluq’. Zodra je het opvallende gele stickje uit je telefoon plugt, lijkt het wel alsof je een stekker trekt uit alle apps die voor afleiding zorgen op momenten waarop concentratie een vereiste is. Werk je aan een belangrijk project of zit je midden in de examenperiode en ben je gefocust op studeren, dan verwijder je de Unpluq-stick en daarmee ook de afleiding. Als het tijd is voor ontspanning gaat de stick er weer in en gebruik je je telefoon met al zijn functionaliteiten.

De Unpluq-stick bevat een eigen chip, maar hij werkt ook samen met een eigen launcher voor Android. Je kan zo bepalen welke apps bij jou voor afleiding zorgen en als je vervolgens je Unpluq-stick weghaalt, verdwijnen de apps ook als sneeuw voor de zon en krijg je een grijs thema op je telefoon. De launcher van Unpluq toont ook statistieken over je smartphonegebruik en je meest gebruikte apps, vergelijkbaar met de manier waarop dat gebeurt in Googles Digitaal Welzijn en vergelijkbare apps.

Een Unpluq-stick aan een sleutelbos

De duistere kant van smartphones

“Smartphones zijn in principe goed, want een heleboel handige functies zijn daarmee toegevoegd aan ons leven, dat hoef ik niet meer uit te leggen”, zegt Tim Smits, de mede-oprichter van Unpluq aan Androidworld. “Aan de andere kant zijn er ook heel wat negatieve aspecten aan smartphones in de vorm van afleiding en de populariteit van sociale media, en die zaken hebben een invloed op onze productiviteit en mentale gezondheid. Wij willen mensen helpen om weer een balans te vinden in hun technologiegebruik”, aldus Smits.

Tim Smits en Jorn Rigter zijn studenten industrieel ontwerp aan de TU Delft-studenten die hun start-up Unpluq lanceren via een crowdfunding-campagne op Kickstarter. “We zijn begonnen van het probleem ‘afleiding op telefoons’ en van daaruit zijn we naar oplossingen gaan zoeken”, laat Rigter ons weten. 

De twee heren in het midden zijn Unpluq-oprichters Tim Smits en Jorn Richter

Interviews met millennials

De twee Nederlanders hebben geen volledig marktonderzoek gedaan, maar ze zijn in de eerste plaats millennials gaan interviewen om zo te weten te komen of er voldoende vraag is naar een oplossing voor het probleem. “14 van de 15 mensen die we in het begin hebben ondervraagd, vertelden ons dat ze hun telefoon graag minder willen gebruiken en ook een heel groot deel daarvan is op zoek naar oplossingen die voorhanden zijn, maar die werken niet”, legt Smits uit. “Toen dachten we: ‘Dat is echt een hele grote groep mensen die een oplossing wil, maar een goede manier is er nog niet'”.

Communicatiewetenschapper Mariek Vanden Abeele bevestigt bij Androidworld dat de problematiek in de eerste plaats bij Millennials aanwezig is. “Ik denk dat er een verschil is tussen jonge mensen die net geboren zijn en in de smartphone-revolutie zijn opgegroeid en mensen die de tijd voor de opkomst hebben meegemaakt. Bij die laatste groep verwacht ik dat mensen zichzelf steeds vaker regels zullen opleggen om hun smartphone-gebruik te controleren.”

Discipline kweken

Sinds 2018 zagen we een toenemend aantal apps als Digitaal Welzijn die ons bewuster moeten maken van ons telefoongebruik. Dergelijke apps helpen om jezelf limieten op te leggen, en volgens Vanden Abeele helpen die apps, maar alleen als zelf je verantwoordelijkheid neemt.

Het is daar waar Unpluq wil helpen, want het bedrijf wil je met een fysieke oplossing, een usb-c-stick helpen om bewuster en gedisciplineerder je keuzes te maken. “Met een fysieke oplossing wordt de barrière groter omdat je er een handeling aan koppelt en je kan de Unpluq-key ook op allerlei plaatsen leggen”, vertelt Rigter. “Als je de Unpluq-key thuis laat, creëer je een heel grote barrière, maar als je hem in je tas laat is die minder groot. Dat heb je zelf in handen”.

Waarom geen NFC-tag?

Smits en Rigter onderzochten eerst NFC als alternatief voor een usb-c-stick, maar zo botsten ze naar eigen zeggen tegen verschillende nadelen van de technologie. “De vraag is hoeveel minuten wil je met een tik van de NFC-chip dat je telefoon zonder afleiding werkt?”, vraagt Rigter luidop. “Anderzijds kan een tik via NFC die apps uitschakelt alleen werken als een app in de voorgrond zit. Als een app in de achtergrond gaat, kan de NFC niet meer gedetecteerd worden.

Een andere kritische vraag die de twee oprichters krijgen, is waarom je telkens de stick in je telefoon moet plaatsen om al je apps te kunnen gebruiken en waarom je dus niet omgekeerd de stick kan verwijderen om even zonder afleidende apps te werken. “We willen dat je bewust moet kiezen om afleiding toe te laten in plaats van dat je er bewust voor moet kiezen om geen afleiding te willen”, legt Smits uit “Dat laatste is namelijk veel moeilijker en we willen mensen aanleren dat ze een smartphone standaard beschouwen als zijnde zonder afleiding. Een tweede gegeven is dat zo’n felgeel dingetje onderaan je telefoon gaat opvallen, waardoor je automatisch de neiging hebt om hem eerder weg te halen”, aldus Tim Smits.

Een mogelijk nadeel van die keuze is volgens ons wel dat mensen geneigd kunnen zijn om apps te blokkeren omdat ze anders de hele tijd met het stickje rondlopen. Het is ook niet raadzaam om de Unpluq-stick te gebruiken terwijl je telefoon in je broekzak zit.

Belangrijke meldingen

We vroegen aan Jorn Rigter: wat als je telefoon in de Unpluq-stand, dus zonder afleiding, wel meldingen blijft ontvangen zodat je op de hoogte blijft van dringende zaken, maar zonder de mogelijkheid om met de meldingen in interactie te gaan. Dat is vergelijkbaar met de functionaliteiten van een smartwatch bijvoorbeeld. Vervolgens kan je de stick inpluggen om alsnog even een belangrijke melding te beantwoorden.

“Dat zou mogelijk zijn”, antwoordt hij aarzelend. “Waar we wel aan dachten is het volgende. Stel, je hebt WhatsApp niet in je Unpluq-apps en je krijgt geen meldingen. Je zou een bepaalde code of een tekst in een WhatsApp-bericht kunnen toewijzen als uitzondering. Als die tekst of code dan in een melding verschijnt, krijg je de melding wel te zien”, legt Rigter uit. Al voegt hij eraan toe dat Unpluq eerst zal moeten onderzoeken of daar voldoende vraag naar is en hij geeft ook aan dat hij zelf nauwelijks belangrijke meldingen mist in WhatsApp.

Prototypes ontwerpen

Zowel op het gebied van hardware als de launcher heeft Unpluq veel wijzigingen ondergaan tijdens de ontwikkelingsfase. De launcher kwam eerst zonder aanpassingsmogelijkheden en je kon geen mappen maken op het startscherm of de achtergrond van je telefoon veranderen. Daar heeft Unpluq gelukkig verandering in gebracht. “We ontdekten op basis van feedbacksessies dat je telefoon toch ook een persoonlijk ding blijft en dat aanpassingsmogelijkheden belangrijk zijn”, maakt Jorn Rigter duidelijk.

Respectievelijk drie prototypes gevolgd door een aluminium-editie en de gewone Unpluq

Wat de Unpluq-key zelf betreft, gingen de studenten eerst aan de slag met een adapter oor de 3,5 mm-ingang waarbij je telefoon simpelweg detecteerde of hij ingeplugd was of niet, maar dat bood te weinig functionaliteiten. Zo kwamen ze bij de huidige usb-c-stick terecht die een eigen chip heeft. Die stick kreeg bewust een opvallend geel design en hij behoudt voldoende afstand met je telefoon zodat hij de speaker van je apparaat niet blokkeert.

Prijs laag houden

Al komt het ontwerp van Unpluq ook met enkele nadelen, want je kan je telefoon niet opladen terwijl je de volledige functionaliteit gebruikt met de Unpluq-stick erin. Anderzijds is de Unpluq ook relatief groot door de chip waar hij gebruik van maakt.

Unpluq geeft aan dat als het een extra usb-c-poort aan de onderkant van de Unpluq-stick zou plaatsen om opladen mogelijk te maken, de prijs van het product sterk de hoogte zou ingaan. Hetzelfde geldt voor een kleiner formaat van Unpluq wat enkel mogelijk zou zijn met een speciaal daarvoor ontworpen chip. Vandaag kost een Unpluq minimaal 15 euro op Kickstarter en de twee studenten willen de prijs ook zo toegankelijk houden.

Een functionaliteit die wij voorstelden bij Smits en Rigter is een knopje op de Unpluq dat je kan induwen om met je stick je smartphone op te sporen als je hem kwijt bent, vergelijkbaar met een Tile. Zo kan je extra functionaliteiten toevoegen aan het accessoire. “Dat is zeker een optie en we hadden daar nog niet aan gedacht, maar we willen na deze eerste versie in de toekomst kijken welke functionaliteiten we nog willen toevoegen”, stelt Smits.

Kickstarter-campagne

Wij zien het al voor ogen: een soort van ‘Unpluq Pro’ die komt met een compacter design, een usb-c-poort aan de onderkant en extra functionaliteiten zoals een tracking-functie vergelijkbaar met Tile. Toch is het belangrijk dat de twee studenten eerst hun huidige project succesvol weten te lanceren alvorens ze naar volgende stappen kijken.

Unpluq heeft op het moment van schrijven 7546 euro bereikt van hun doelstelling die 10.000 euro bedraagt en met nog 16 dagen te gaan. We vroegen aan Smits en Rigter of ze daarmee meer geld hebben verzameld dan ze initieel hadden verwacht. “Nee, het is niet meer dan we hadden verwacht”, geeft Richter toe. “We wilden eigenlijk in de eerste 48 uur op 100 procent staan en dat is niet gelukt, maar we hadden het ook niet per se verwacht.” Als een campagne sneller zo’n doelstellingen behaalt, helpt Kickstarter om een product beter onder de spotlights te brengen.

Toekomst

Tim Smits en Jorn Richter zitten al boordevol ideeën van waaruit ze verder kunnen met Unpluq. “We willen dat mensen opnieuw controle krijgen over hun smartphone. Dat is ons doel en dat willen we niet alleen verwezenlijken met het product dat we nu op de markt brengen”, zegt Smits. Hij denkt aan mogelijke, toekomstige video-content en evenementen die mensen bewust maakt van de problematiek.

Wil je Unpluq steunen of wil je als eerste een Unpluq-stick in handen, dan kan je de start-up steunen op Kickstarter. Wat denk jij van Unpluq? Maak jij je zorgen om de afleiding die smartphone creëren? Laat het ons weten in de poll en de reacties onderaan dit artikel.

Tip: zo schakel je ‘Focus mode’ in om volledig tot rust te komen

Lees verder