Google krijgt recordboete van EU voor misbruik monopoliepositie

Google Shopping

Met Google Shopping biedt Google een eigen prijsvergelijker. In deze vergelijker kunnen de prijzen van producten bij verschillende winkels bekeken worden. Webwinkels leveren deze prijzen en productomschrijvingen aan bij Google, die deze vervolgens onder andere verwerkt in de zoekresultaten.

De Europese Unie vindt dat Google zich schuldig heeft gemaakt aan misbruik van zijn dominante positie op het gebied van zoekmachines door Google Shopping-resultaten prominenter in beeld te brengen dan resultaten op vergelijkingssites van derden.

De Europese Unie geeft aan dat Google naast het prominenter tonen van de zoekresultaten vanuit Google Shopping er ook voor heeft gezorgd dat links naar zelfs de meest prominente vergelijkingssites van derden pas op de vierde pagina van de zoekresultaten terechtkwamen. Dit zou komen omdat Google hiervoor gebruik maakt van ‘generieke algoritmes’, waarbij de resultaten aan allerlei eisen dienen te voldoen die niet gelden voor de eigen Google-diensten. Vergelijkingswebsites in Europa hebben de afgelopen jaren een enorme daling in bezoekers meegemaakt, terwijl het aantal Google Shopping-bezoekers juist enorm gegroeid is. Volgens de Europese Unie zijn deze dalingen niet door andere oorzaken te verklaren.

Waarom is de boete zo hoog?

De boete van 2,42 miljard euro is de hoogste boete die de Europese Unie ooit heeft opgelegd wegens machtsmisbruik. De voormalige recordhouder, in negatieve zin, was Intel dat in 2009 een boete van 1,06 miljard euro opgelegd kreeg.

De Europese Unie heeft de mogelijkheid om een boete op te leggen van maximaal 10 procent van de jaaromzet. Wanneer we kijken naar de omzet van moederbedrijf Alphabet, betekent dit dat Google een boete van ongeveer 9 miljard opgelegd had kunnen krijgen. De berekening die de Europese Unie nu gehanteerd heeft, is gebaseerd op de omzet die Google behaald heeft uit Google Shopping binnen de Europese Economische Ruimte.

Reactie Google

Google heeft inmiddels in een reactie laten weten teleurgesteld te zijn in de uitspraak. Het bedrijf geeft aan dat de Europese Commissie zich moet afvragen waarom sommige diensten, zoals Amazon en Ebay, de afgelopen jaren juist flink gegroeid zijn. Meer dan de helft van de shoppers zou Amazon gebruiken om een prijsvergelijking te doen, waarbij het volgens Google helemaal niet zo vreemd is dat sommige diensten te maken hebben met een daling in het aantal bezoekers: het bedrijf geeft aan met Amazon en anderen te concurreren op het tonen van relevante informatie voor het winkelend publiek.

Verder laat Google weten dat consumenten juist op zoek zijn naar snelle, duidelijk informatie wanneer ze online aan het shoppen zijn. De zoekresultaten vanuit Google Shopping kunnen daar volgens het bedrijf aan bijdragen. Andere voorbeelden die het bedrijf eerder al noemde is het direct tonen van reisinformatie of bijvoorbeeld het weerbericht.

Tenslotte geeft Google nog aan dat het vermogen om het goed te doen niet betekent dat het bedrijf zijn eigen diensten (of diensten van anderen) voortrekt, maar juist het resultaat is van ‘hard werk en contante innovatie gebaseerd op feedback van gebruikers’. 

Google lijkt zijn manier van werken al wel enigszins aangepast te hebben. De recentelijk in de Verenigde Staten gelanceerde dienst Google Jobs, waarmee vacatures kunnen worden gevonden, laat onder andere vacatures zien die afkomstig zijn van andere vacaturewebsites.

Vervolg voor Google

Google moet binnen 90 dagen de zoekresultaten aanpassen, omdat het anders nieuwe boetes opgelegd zal krijgen. Deze kunnen oplopen tot 5% van de dagelijkse omzet van Alphabet. Er zijn nog twee andere zaken, zoals rondom advertentiedienst AdSense en rondom het verplicht meeleveren van Google-apps met Android, waar de Europese Commissie onderzoek doet naar mogelijk misbruik door Google. In beide zaken is Google al voorlopig schuldig bevonden, een boete is nog niet opgelegd.