Mastodon is ineens volop in het nieuws. Dit komt vooral omdat miljardair Elon Musk Twitter heeft overgenomen, en veel Twitteraars zijn bang dat hij ingrijpende veranderingen aan het sociale netwerk gaat doorvoeren. Veel van deze Twitteraars stappen over op Mastodon. Maar is Mastodon een alternatief voor Twitter of werkt het platform anders? Op deze en andere vragen vind je hier op Androidworld antwoord.
1. Wat is Mastodon?
Mastodon is opensourcesoftware waarmee iedereen zelf een online sociaal netwerk kan hosten. Mastodon heeft dus een open karakter. Mastodon is geen sociaal netwerk zoals Twitter. In plaats daarvan bestaat Mastodon uit duizenden onafhankelijke sociale netwerken. Mastodon is ook geen bedrijf zoals Twitter waar geld wordt verdiend met onder andere de data van gebruikers. Er zijn op Mastodon dus ook geen advertenties te vinden, tenzij ze worden toegestaan door de betreffende server.
2. Is Mastodon nieuw?
Nee, Mastodon is in 2016 ontworpen door de toen 24-jarige programmeur Eugen Rochko. Na de eerste zes maanden van 2017 kon Mastodon 24.000 gebruikers verwelkomen. In februari 2020 waren er ruim 3 miljoen Mastodonaccounts, verspreid over enkele duizenden servers. Rochko meldde via Mastodon dat er in de eerste 48 uur na de overname van Twitter door Musk zo’n 71.000 nieuwe gebruikers bij waren gekomen.
3. Van wie is Mastodon?
Nog een groot verschil met Twitter is het feit dat Mastodon een gedecentraliseerd platform is en dus werkt op veel verschillende servers. Mastodon is niet in bezit van één bedrijf zoals bij Twitter. Mastodon is van iedereen. Iedereen kan de software gebruiken, wijzigen en installeren op zijn eigen server. Je wordt op een Mastodon-server niet gevolgd door een groot techbedrijf. Mastodon draait voornamelijk op donaties en wordt door de gebruikers zelf beheerd.
4. Hoe werkt Mastodon?
Mastodon is dus opensourcesoftware dat bestaat uit verschillende sociale netwerken. Je logt in op deze sociale netwerken, en die worden servers genoemd. Het is dus niet één rechttoe-rechtaan oplossing zoals Twitter waarbij je een account aanmaakt, mensen gaat volgen en berichten plaatst. Nee, Mastodon is opgebouwd en vele verschillende servers, die je kunt zien als communities. Zo is er een community mastodon.social, mastodon.art, en mastodon.nl. Je kunt voor zo’n server, ook wel Instance genoemd, een account aanmaken. Althans, als de server nog mensen toelaat want het is momenteel erg druk op de verschillende servers. Om volledige controle te hebben, kun je natuurlijk ook je eigen server maken.
Wees overigens niet bang dat je belangrijke berichten van andere Instances mist. Je kunt namelijk ook altijd communiceren met leden van andere Instances. Maar het belangrijkste is nog wel dit: je bepaalt zelf hoe je tijdlijn eruit ziet. Dat gebeurt dus niet door een een of ander algoritme.
4a. Zoek de server die bij jou past
Wil je dus beginnen met Mastodon? Dan kun je het beste eerst een Instance zoeken die jouw interesse heeft. Zoek je een server met minder dan 100 mensen? Of eentje die bijvoorbeeld draait om kunst, tennissers, Rotterdammers of metalmuziek? Deze tool kan je daar bij helpen. Mastodon zelf kan je ook helpen bij het vinden van de juiste server.
Elke Instance is volledig onafhankelijk en heeft zijn eigen beleid en servicevoorwaarden. Jouw berichten worden opgeslagen op de server van deze Instance en elke Instance zal deze op een andere manier beheren, afhankelijk van zijn eigen regels.
4b. Maak een account aan
Heb je een server gevonden, dan ga je in de browser naar die server toe, bijvoorbeeld mastodon.coffee. Volg dan deze stappen:
- Tik op Registreren
- Vul een gebruikersnaam, je e-mailadres en een wachtwoord in
- Ga akkoord met de voorwaarden van de server waar je je bij registreert
- Klik op de link in de bevestigingsmail
Jouw gebruikersnaam en de naam van de server vormen gezamenlijk jouw Mastodon-adres. Ik heb me bijvoorbeeld geregistreerd met de gebruikersnaam ClaudiaBliss op de server Mastodon.nl. Mijn Mastodon-adres ziet er dan zo uit:
Als je je hebt aangemeld, dan kun je de berichten die in deze instance verschijnen zien. Je ziet alleen de berichten van de leden van andere servers als je hebt opgegeven hen te willen ‘volgen’. Je volgt standaard de beheerder(s) van jouw Mastodonserver. Vervolgens kun je de lokale en de globale tijdlijnen bekijken om meer interessante mensen te vinden. Je kan via Fedifinder ook op zoek gaan naar je Twitter-vrienden. Deze tool scant namelijk het profiel van elke Twitter-gebruiker die je volgt en laat vervolgens vergelijkbare Mastodon-accounts zien, ongeacht op welke server ze zich bevinden.
4c. Bekijk berichten in drie tijdlijnen
Inderdaad, er zijn dus meerdere tijdlijnen. De lokale tijdlijn toont berichten van mensen op jouw server. Mastodon noemt dit jouw naaste buren. De globale tijdlijn toont berichten in het Mastodonnetwerk. Het bevat echter alleen berichten van mensen waar jouw buren mee zijn verbonden, dus het is niet compleet. Dat lijkt dus op de berichten die je Facebookvrienden liken en die jij daardoor ook te zien krijgt. En dan is er nog de tijdlijn Federated.
- Home: net als op Twitter laat deze tijdlijn alle berichten van alle mensen die je volgt op alle instanties zien
- Lokaal: laat alle berichten van de leden van jouw Instance zien
- Federated: laat alle berichten zien van de leden van jouw Instance en ook de berichten van mensen op andere Instances die worden gevolgd door mensen van jouw Instance.
4d. Berichten plaatsen op Mastodon
Nu kun je berichten plaatsen en die heten op Mastodon ’toots’. Deze toots mogen standaard maximaal 500 tekens bevatten. Zelfs zonder volgers kunnen jouw openbare berichten door anderen gezien worden, bijvoorbeeld op de lokale tijdlijn en via hashtags. Ook op Mastodon kun je een apenstaart gebruiken om iemand te vermelden, een bericht liken via het sterretje en retweeten (boosten).
Je kan in je toot ook afbeeldingen of een poll plaatsen. Daarnaast kan je een ‘content warning’ voor gevoelige content toevoegen en aangeven wie jouw bericht mogen zien. Je kan kiezen uit:
- Public (iedereen)
- Followers only (alleen jouw volgers)
- Only people I mention (alleen de mensen die via een @ hebt vermeld)
Afbeelding: @[email protected]
4d. Berichten bewerken op Mastodon
Er is ook een mogelijkheid om toots te bewerken. Dit kost niks maar jouw server moet dit wel ondersteunen door op een bepaalde versie van Mastodon te draaien. Je kan de de beheerder(s) van jouw Mastodonserver ernaar vragen. De grote servers zoals mastadon.social en mastadon.online ondersteunen de optie om toots te bewerken. De kleinere server mastodon.coffee ook. Ik ga ervan uit dat meerdere servers in de toekomst dit gaan ondersteunen.
4e. Privéberichten sturen op Mastodon
Mastodon laat je net als Twitter ook privéberichten sturen naar andere gebruikers. Dit doe je door voor optie 3 hierboven bij punt 4d te kiezen. Anders ziet iedereen het bericht. Het verzenden kan wel wat langer duren en er wordt nog gewerkt aan een goede beveiliging van privéberichten
4f. Berichten crossposten op Mastodon en Twitter
Kun je nog geen afscheid nemen van Twitter? Dan kun je je berichten tegelijkertijd op Mastodon en Twitter plaatsen met tool waarmee je kan crossposten.
Kan ik van server verhuizen?
Heb je een andere server gevonden waar je naar toe wilt verhuizen? Met Mastodon kun je je profiel op elk moment eenvoudig naar een andere server verplaatsen zonder volgers te verliezen. De mensen die jou volgen kunnen namelijk automatisch mee verhuizen als je het oude account naar het nieuwe laat verwijzen. De mensen die jij volgt moet je exporteren naar een csv-bestand, en die weer importeren in je nieuwe account. Je toots worden overigens niet meeverhuist. Die blijven op de vorige server staan.
Zijn er Mastodon-apps?
Mastodon heeft een eigen app in de Google Play Store en in de App Store. Dan is er nog de webapp. Je kan die via de url van je Mastodonserver in je browser openen, en een snelkoppeling daarvan op het startscherm van je telefoon plaatsen. Hoe je dat doet, lees je in dit artikel.
Er zijn ook vele andere apps, net als voor Twitter, waarmee je je Mastodontijdlijnen kunt bekijken en meer. Tusky is een van de populairste, en zelf open ik het vaakst Fedilab. Over het algemeen vinden mensen de Mastodon-app rommeliger ingedeeld en Tusky mooier qua interface. Ik zie dat de meeste mensen op Mastodon de webapp gebruiken.
- Alle Mastodon-apps voor Android, iOS, desktop en meer
- Goede Mastodon web client: Pinafore
Vlnr: Mastodon, Fedilab, Tusky
Fediverse, het grotere plaatje
Mastodon is een gedecentraliseerd platform dat onderdeel is van het Fediverse. Fediverse bestaat uit de woorden ‘federation’ en ‘universe’. CT.nl beschrijft de Fediverse erg volledig: “Fediverse omvat een veelheid aan netwerken die elk onafhankelijk zijn, maar toch met elkaar kunnen interageren. Zoals gebruikelijk zijn er daarbij verschillende soorten: sociale netwerken, microblogging-diensten en websites voor online publicatie van foto’s, video’s en zelfs eenvoudige hosting van bestanden.” Mastodon maakt het grootste deel uit van het Fediverse.
Ben jij gecharmeerd van dit opensource zogenaamde ‘Twitter-alternatief’ dat jouw data niet gebruikt voor commerciële doeleinden? Er zijn ook alternatieven voor andere socialen netwerken en platformen die onderdeel uitmaken van de Fediverse en die vind je hieronder. In de afbeelding zie je hoe de Fediverse er nu uitziet. De mogelijkheden zijn in ieder geval ontzettend groot.
- Facebook-alternatief: Friendica
- Instagram-alternatief: Pixelfed
- YouTube-alternatief: PeerTube
- Spotify-alternatief: Funkwhale
- MeetUp-alternatief: Mobilizon
- Reddit-alternatief: Lemmy
- Podcasting-alternatief: Castopod
- GoodReads-alternatief: BookWyrm
Afbeelding: Imke Senst, Mike Kuketz, CC BY-SA 4.0
Is Mastodon complex?
Veel mensen die net ‘op Mastodon’ zitten, vinden het platform ingewikkeld. Dat is het in eerste instantie ook, vooral als je het vergelijkt met Twitter. Dat verandert snel als je eenmaal een server hebt gevonden die bij je past, en je eerste toot de Fediverse hebt ingeslingerd. Er zijn genoeg mensen die je kunnen helpen, en je tijdlijn is weer zoals het hoort. Zoals jij het wilt, chronologisch en zonder spammers en advertenties.
Ga je Mastodon of een van de andere Fediverse-netwerken proberen? Laat het ons weten in de reacties. Hou er wel rekening mee dat door de overstap van vele ex-Twitteraars rook uit sommige servers komt. Beheerders doen er alles aan om dit te verhelpen.
Met dank aan Gerhard voor de hulp!
Every Mastodon explanation is like “It’s very simple, your account is part of a kerflunk, and each kerflunk can talk to each other as part of a bumblurt. At the moment everyone you flurgle can see your bloops but only people IN your kerflunk can quark your nerps. Kinda like email.”
Reacties
Inloggen of registreren
om een reactie achter te laten
Begrijp wel goed dat bij zulke servers al je data bij één persoon zijn ondergebracht. Heeft iemand geen zin meer om de server te onderhouden, dan ben je alles kwijt. Ook krijg je bij dit soort opensource software het probleem dat er alleen maar ‘eigen’ clubjes bestaan. Want ze blokkeren je gewoon zodra je een andere mening hebt.
Eigenlijk heel eng dit. Gaat veel verder dan Twitter doet. Ik ga er ook vanuit dat het merendeel complotgekken zijn die elkaar nog meer kunnen opfucken.
Nooit van gehoord en heb met zoals Twitter hier ook geen behoefte aan.
Als je niet links en woke bent, ben je niet welkom op Mastodon. Ik ben geschorst voor een paar berichten met niet-linkse meningen. Over een echokamer gesproken ….
Dan heb je het concept van decentralisering niet helemaal goed begrepen. Mastodon bestaat namelijk uit verschillende servers en elke server hanteert zijn eigen regels. Voor klachten over je blokkering moet je dus bij de beheerders van die betreffende server zijn.
Mijn account is opgeschort. Dat is wat anders dan blokkeren. Ik kan dus Mastodon helemaal niet meer op. Moet ik nou aan de mensen die mijn account geschorst hebben, vragen of ze me alsjeblieft weer willen toelaten?
De admin heeft je geschorst, niet Mastodon. De admin bepaalt de eigen regels. En dat dus het verschil.
Ik weet dat de administrator me heeft geschorst, en ook dat die eigen regels heeft. Maar dat lost niets op. Ik blijf geschorst op grond van het feit dat mijn toots gerapporteerd werden omdat ze niet links en woke waren. Afijn, kijk zelf maar rond op Mastodon: één woke bende.
Nee, de admin en niet mastodon vind kennelijk dat je regels hebt overtreden. Of dat links of woke is, mwah. Dit is inderdaad een verschil met Twitter en dat vindt de één pretiig en de ander niet. Je kan toch zelf een instance starten: eigen baas, eigen regels, woke niet-woke links rechts
Jou account op een specifieke server is opgeschort omdat jij je niet aan de regels van die server hield.
Maar dat is *niet* hetzelfde als “van mastodon geblocked worden”. Er zijn genoeg mastodon servers waar jij je beter thuis zult voelen. Er zijn zelfs
…mastodon servers die er trots op zijn neonazis (of antifa) te zijn. Er zijn servers met kinderporno, en servers waar men om het hardst probeert n*gg* te beledigen.
Uiteraard worden zulke servers door veel andere geblokkeerd en zal het geschreeuw op zulke servers maar weinig ogen bereiken. Maar dat jij “door mastodon geblocked bent” klopt gewoon niet. Maar het is ook ingewikkeld, daar gaat het artikel ook op in.
Dat is overal hetzelfde, als de admin strakke regels heeft krijg je vanzelf een scheef beeld.
Net als webwinkels die de te negatieve beoordelingen niet posten.
Dat klopt echt niet. Ik denk dat je mastodon.social, één server, verward met mastodon het netwerk.
Kijk eens naar gab, poa st, kiwifarms, freespeechextremist enzovoort. Ik ga er niet naar linken omdat het vreselijke, veelal verboden content bevat. Maar “mastodon” heeft vele honderden alt-right en tientallen letterlijke neonazi servers op het netwerk zitten. De meesten zijn geblocked door de wat grotere en algemene servers, maar ze zijn er wel gewoon. Ik vind swastika’s, haat, verkrachting en gore allesbehalve “woke”.
Maar ik vermoed dat je het idee niet goed begrijpt. Het is ook verwarrend.