AMOLED voor in de toekomst
Het scherm is een erg belangrijk onderdeel van een smartphone. Niet alleen kijk je er de hele tijd naar, het is ook nog eens het onderdeel dat de meeste energie verbruikt. Daarom doen fabrikanten er alles aan om het scherm tegelijkertijd zo goed èn zuinig mogelijk te maken. AMOLED is de laatste jaren als belangrijkste schermtechnologie vooruit geschoven die aan allebei deze eisen kan voldoen. Maar wat maakt AMOLED dan zo speciaal?
Hoe werkt AMOLED?
AMOLED is gebaseerd op OLED, een techniek waarbij individuele pixels licht kunnen geven. Klinkt abstract, maar het gevolg hiervan is dat pixels uitgeschakeld kunnen worden als er zwart op het scherm wordt weergegeven. Immers, dan kan dat deel van het scherm gewoon uit, terwijl het verlichte deel wel actief is.
Ook kan het scherm dunner worden gemaakt door de afwezigheid van achtergrondverlichting, iets wat LCD altijd nodig heeft. Hierdoor zijn flexibele en buigzame schermen ook mogelijk. AMOLED is een subtype van OLED. AM staat voor 'Active Matrix' en zorgt ervoor dat de subpixels accurater kunnen worden gecontroleerd dan bij OLED het geval is. Dit zorgt voor hogere beeldkwaliteit.
Samsung loopt loopt voorop met de ontwikkeling van AMOLED, met hun Super AMOLED-schermen. Hierbij is het touchscreen direct in het scherm verwerkt, in plaats van in een aparte laag bovenop het scherm. Dit maakt het scherm nog dunner. Naar verluidt heeft Samsung zelfs 95% van de totale AMOLED-productie voor smartphones in handen. LG is nu ook bezig om flink te investeren in OLED-schermen, dus de totale productie van OLED zal flink omhoog gaan de komende jaren.
[readmore articles="189035, 189172"]
Er is een grote kans als je een smartphone koopt met een AMOLED-scherm dat deze door Samsung is geleverd. Het produceren van een kwalitatief hoogwaardig AMOLED-scherm is een lastig proces, wat nog niet alle fabrikanten in staat stelt om Samsung te evenaren. OnePlus koopt daarom (oudere generaties) Samsung schermen, Google doet dit voor de Nexus en Pixel-serie, en ook Apple zal voor de iPhone 8 (of hoe hij ook gaat heten) onder andere aankloppen bij Samsung. OnePlus geeft de schermen hun eigen marketing-naam mee, namelijk Optic AMOLED. Hierbij heeft OnePlus hun eigen kleurprofiel toegepast, maar het scherm is verder identiek aan Super AMOLED.
Wat zijn de voordelen van AMOLED?
Dat AMOLED-schermen bij het weergeven van zwart simpelweg zijn uitgeschakeld scheelt stroom. Je zult zien in benchmarks waarbij video’s worden afgespeeld (waar relatief veel zwart in zit) dat smartphones met AMOLED er bijna altijd beter uitkomen dan smartphones met een LCD scherm. Ook verbruiken always-on displays zoals de Samsung Galaxy S8 heeft relatief weinig energie.
Een ander voordeel van AMOLED is dat het voor heel goed contrast zorgt. Het lijkt alsof de kleuren van het scherm ‘afspatten.’ Dit contrast kan zelfs zo hoog worden gemaakt dat High Dynamic Range (HDR)-weergave sinds kort mogelijk is. Hierbij is het verschil tussen het felste en donkerste punt groter dan normaal, en AMOLED-schermen zijn hier goed voor geschikt. HDR-weergave is overigens ook mogelijk met LCD-schermen, zoals bij de LG G6 en Sony Xperia XZ Premium het geval is.
[readmore articles="189374"]
Voor Google Daydream, het VR-platform van Google, zijn ook AMOLED-schermen vereist. Dit komt door de hogere refreshrate van AMOLED: door de individuele aansturing van pixels kunnen deze pixels veel sneller van kleur of helderheid veranderen, waardoor het beeld bij beweging scherper zal blijven. Dit is ook de reden dat de Oculus Rift en HTC Vive over ingebouwde AMOLED-schermen beschikken.
Het grappige aan AMOLED is dat je geen last hebt van het dragen van gepolariseerde zonnebrillen. Het polarisatiefilter kan namelijk in elke richting worden geplaatst. Bij LCD is dit uitsluitend horizontaal of verticaal. Op vakantie draaide ik mijn Nexus 5 horizontaal om een foto te maken, om erachter te komen dat het scherm zwart werd. Na een reboot bleef het probleem bestaan. Toen ik m’n zonnebril af deed om het probleem nader te inspecteren, kwam ik erachter dat het aan de zonnebril lag. Bij een AMOLED-scherm bestaat dit probleem niet, omdat het filter daar vaak diagonaal geplaatst wordt en je je telefoon vrijwel nooit op deze manier gebruikt.
Zijn er ook nadelen aan AMOLED?
Elke techniek heeft zo z’n voor-en nadelen, en dat is ook zo bij AMOLED. Een nadeel van een OLED scherm is burn-in. Als je een bepaald voorwerp lang op het scherm laat staan wordt deze in het scherm “gesleten” en zal altijd zichtbaar kunnen zijn. Denk aan de navigatiebuttons van de smartphone: deze staan veelal op dezelfde plaats, continu ingeschakeld, en zorgen op de lange termijn voor burn-in. Dit proces zal versneld worden als je de helderheid ook nog eens hoog hebt staan.
[readmore articles="178838"]
Samsung lost dit probleem op door de homeknop om de zoveel tijd een beetje te laten verschuiven. Ook bij smartwatches met een scherm die altijd aan staan zullen de wijzers om de paar minuten een klein beetje verschuiven om burn-in te voorkomen.
Een ander nadeel voor sommige mensen is de pixeldichtheid: deze is lager met de Pentile-indeling (Diamond Pixels) van Samsung. Hierbij hebben de verschillende sub-pixels (groen, blauw en rood) allemaal een verschillende grootte: blauw is verreweg het grootste, en groen het kleinste. Hierom is de scherpte wat minder dan bij vergelijkbare LCD-schermen. Gelukkig zijn er genoeg smartphones met een AMOLED QHD-scherm, waardoor je eigenlijk nauwelijks tot niet individuele pixels kan onderscheiden.
Een veelgenoemd nadeel van OLED is de levensduur van het scherm. Doordat de blauwe pixel (die erg belangrijk is bij het wit weergeven) sneller slijt dan de andere kleuren, is de levensduur van een OLED scherm korter dan een LCD. Gelukkig is de levensduur van een AMOLED-scherm de laatste tijd steeds beter geworden, waardoor dit voor de gemiddelde consument geen groot probleem zal moeten zijn.
Ten slotte is AMOLED nu nog duurder om te produceren dan LCD-schermen. Hierdoor zijn AMOLED-schermen over het algemeen alleen in smartphones van het hogere segment te vinden, al komen ze steeds meer voor bij goedkopere toestellen.
Conclusie
Met alle voor en tegens op een rijtje, betekent dit dat alle smartphones binnenkort AMOLED-schermen hebben? Dit zal waarschijnlijk niet het geval zijn: voordat de productie van AMOLED groot genoeg is om alle smartphones van deze schermen te voorzien zijn we weer een aantal jaren verder. Daarnaast ontwikkelen LCD-schermen zich ook nog verder met nieuwe technieken die zorgen voor een hogere helderheid en meer energiebesparingen. Maar dat is voor een andere keer!